Rok IV
Semestr I – wybór obszaru zainteresowań badawczych na podstawie literatury przedmiotu. Określnie głównego problemu badawczego i jego zakresu.
Zaliczenie: opracowanie wg wskazań 2 artykułów naukowych (empirycznych) na temat wybranego obszaru zainteresowań badawczych oraz ich przedstawienie na seminarium. Krótka recenzja prezentowanych artukułów.

Semestr II – czytanie literatury na temat wybranego problemu badawczego ze wskazanego w semestrze pierwszym obszaru zainteresowań. Przygotowanie mapy pojęć i wyników badań z wybranego problemu badawczego.
Zaliczenie: opracowanie pisemne części wprowadzającej do założeń projektu badań własnych; opracowanie powinno zawierać zarówno przegląd koncepcji teoretycznych zagadnień, jak i prezentację najistotniejszych wyników badań w tym obszarze.

Rok V
Semestr III – konceptualizacja projektu badawczego od strony merytorycznej i metodologicznej. Sfromułowanie pytań i hipotez badawczych, operacjonalizacji zmiennych i wybór stosownych narzędzi badawczych, przygotowanie metod do badań.
Zaliczenie: opracowanie pisemne rozdziału pracy magisterskiej pt. Cel i opis projektu badawczego

Semestr IV – przeprowadzenie badań, opracowanie statystyczne i merytoryczne uzyskanych wyników badań. Końcowa redakcja całej pracy magisterskiej, bibliografii oraz zalączników.
Zaliczenie: napisanie całej pracy magisterskiej.

• Związki intymne – istota, rodzaje, poczucie dobrostanu i jego wyznaczniki;
• Małżeństwo i rodzina – współczesnej formy i ich znaczenie dla wychowania dziecka;
• Poczucie bezpieczeństwa rodziny w obliczu konfliktu zbrojnego i jego zmiany – badania porównawcze polsko-ukraińskie;
• Koncepcje życia młodych ludzi i antycypowane zmiany kontekstu ekologicznego.

• Ludzka seksualność, rozumiana jako sposób doświadczania i wyrażania siebie jako istoty płciowej;
• Zdrowie seksualne, definiowane jako integracja biologicznych, emocjonalnych i społecznych aspektów życia seksualnego ważnych dla rozwoju osobowości, komunikacji i miłości;
• Seksualność w cyklu życia człowieka, czynniki warunkujące prawidłowy rozwój seksualności w różnych fazach życia;
• Orientacja i tożsamość seksualna;
• Psychospołeczne funkcjonowanie osób żyjących z HIV/AIDS;
• Przemoc seksualna wobec dzieci, młodzieży i dorosłych;
• Uzależnienie od seksu, zaburzenia i dysfunkcje seksualne kobiet i mężczyzn (również w różnych jednostkach chorobowych);
• Psychospołeczne seksualne funkcjonowania człowieka (komercja seksualna, handel ludźmi, nienormatywne formy zachowań seksualnych).

Kliniczne, sądowo - penitencjarne i seksuologiczne aspekty wyjaśniania i anlizy zachowań człowieka

Jedno z pierwszych egzystencjalnych pytań człowieka dotyczyło tego, skąd wzięło się na świecie zło. Pytanie to towarzyszy ludzkości od początku jej istnienia i pojawia się m.in. w  kontekście doświadczenia różnych cierpień, czy też krzywd doznanych ze strony innych ludzi. Świat społeczny jest jednak bardziej skomplikowany niż podział na ludzi” porządnych” i „nieporządnych”. Podział taki jest zdecydowanie uproszczony albowiem pozwala dzielić ludzi na dobrych i złych czy uczciwych i nieuczciwych. Świat składa się przede wszystkim z ludzi, którzy stanowią specyficzną mieszankę bycia „porządnym” i „nieporządnym”. W ramach seminarium będą realizowane zagadnienia dotyczące normatywnych i nienormatywnych sposobów funkcjonowania człowieka, w szczególności w kontekście zachowań mieszczących się na wymiarach altruizm – popełnianie przestępstw oraz seksualność – relacje romantyczne. Studenci będą mogli opracowywać zagadnienia dotyczące m.in. następujących obszarów: psychopatia, narcyzm oraz towarzyszące im zaburzenia funkcjonowania w tym w obszarze zachowań seksualnych i relacji romantycznych, zdrada w związkach, przyczyny i mechanizmy towarzyszące popełnianiu przestępstw czy znaczenie wartości godnościowych w naszym postępowaniu.

Problematyka:  Poszukiwanie psychospołecznych uwarunkowań zdrowia i zaburzeń psychicznych u dzieci, młodzieży i dorosłych.

Problematyka szczegółowa: Tematyka podejmowanych prac będzie obejmować poniżej prezentowane zagadnienia. Może być rozszerzona o inne treści zaproponowane przez uczestników seminarium.

• badania wymiarów zdrowia psychicznego, szczególnie u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych
• funkcja zasobów indywidualnych jednostki w kształtowaniu zdrowia i zaburzeń, np.: poczucia koherencji, poczucia własnej skuteczności, optymizmu, resilience i  wsparcia społecznego w utrzymywaniu zdrowia
• analiza czynników ryzyka zaburzeń zdrowia psychicznego i problemów psychologicznych
• uzależnienia substancjalne i behawioralne – czynniki ryzyka, czynniki ochronne, motywacja, proces leczenia
• personalne, rodzinne i środowiskowe determinanty subiektywnego poczucia dobrostanu: osobowość, temperament, relacje interpersonalne, rodzinne przekazy, wsparcie, oddziaływania rodzicielskie
• style przywiązania a dobrostan psychiczny i psychopatologia na różnych etapach życia
• jednostka w sytuacji choroby somatycznej: wpływ choroby na pacjenta i jego rodzinę, relacje z personelem, czynniki sprzyjające zdrowieniu, humanizacja medycyny
• funkcjonowanie i determinanty sprawców i ofiar przemocy, doświadczenia traumatyczne z dzieciństwa i ich wpływ na psychikę sprawców i ofiar
• zaburzenia psychiczne typowe dla okresu dzieciństwa i adolescencji: autyzm, zaburzenia odżywiania, upośledzenie umysłowe, ADHD, zaburzenia lękowe, zaburzenia przywiązania
• funkcjonowanie dzieci rodziców z zaburzeniami psychicznymi: wyuczona bezradność, parentyfikacja, wyuczona zaradność, poziom funkcjonowania w dzieciństwie i dorosłości

Wymagania: Zaangażowanie i chęć do pracy naukowej,  zainteresowanie psychologią kliniczną, zwłaszcza  dzieci i młodzieży, gotowość do czytania literatury w języku angielskim, łatwość nawiązywania kontaktu, systematyczność. Warunkiem zaliczenia I roku jest aktywny udział w zajęciach seminaryjnych, przygotowanie tematu i konspektu pracy magisterskiej, opracowanie roboczej wersji części teoretycznej i metodologicznej. W drugim roku seminarium warunkiem zaliczenia  jest  wykonanie i opracowanie badań oraz złożenie całości pracy.

Proces normalizacji sytuacji życiowej osób z niepełnosprawnościami; usuwanie barier wykluczających społecznie i edukacyjnie dzieci, młodzież i dorosłe osoby z różnymi zaburzeniami, deficytami, chorobami czy niepełnosprawnościami;

Podmiotowa rola rodziny w edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami;

Problem opóźnień i zaburzeń w rozwoju mowy dzieci/uczniów; ich wpływ na funkcjonowanie dziecka w szkole i grupie rówieśniczej itp.

Psychospołeczne czynniki efektywności pracy człowieka w organizacji. Strategie radzenia sobie z obciążeniem psychicznym w pracy zawodowej. Wsparcie psychologiczne przedsiębiorców. Diagnostyka predyspozycji i zachowań liderów.

Tematyka szczegółowa:

• Diagnostyka indywidualnych zasobów jednostki w kontekście cech przydatności zawodowej, psychologiczne profile przydatności zawodowej;
• Profilaktyka zagrożeń w miejscu pracy: stres, wypalenie zawodowe, patologie organizacyjne w obszarze relacji zespołowych oraz przywództwa;
• Źródła frustracji i stresu w pracy, konsekwencje zdrowotne długotrwałego stresu; indywidualne strategii radzenia sobie ze stresem w pracy;
• Diagnostyka wczesnych objawów syndromu wypalenia zawodowego, kryzys gratyfikacji w pracy, opracowanie działań profilaktycznych;
• Specyfika syndromu wypalenia psychicznego w zawodach narażonych na wysoki stres; wczesna profilaktyka stresu w pracy o wysokim obciążeniu psychicznym (kadra kierownicza, personel medyczny, kadra pedagogiczna, funkcjonariuszy Straży Pożarnej, Policji, Służby więziennej);
• Badanie czynników ryzyka wypalenia zawodowego menedżerów na różnych szczeblach organizacyjnych; programy wsparcia psychologicznego przedsiębiorców;
• „Zdrowa” organizacja; tworzenie zintegrowanych zespołów pracowniczych; badanie kultury organizacyjnej;
• Psychologiczny monitoring potencjału kadrowego firm w celu optymalizacji i podniesienia jakości pracy i efektywności zespołów pracowniczych (formy diagnostyczne, szkoleniowe, coachingowe i konsultingowe);
• Poczucie alienacji w strukturze syndromu wypalenia psychicznego w różnych grupach zawodowych;
• Uwzględnienie cech osobowościowych w procesie rekrutacji i selekcji pracowników; metody pomiaru psychologicznego predyspozycji osobowościowych;
•  Lojalność jako psychologiczny czynnik efektywności pracy człowieka (uwarunkowania osobowościowe, koncepcje, pomiar lojalności, sposoby kształtowania lojalności pracowników);
• Diagnostyka zachowań człowieka w sytuacyjnych kontekstach środowiska pracy (kontekst zadaniowy, interpersonalny, zdrowotny);
• Psychologiczne podstawy kierowania i przywództwa, kompetencje kierownicze w zarządzaniu personelem; efektywne style kierowania zespołami pracowników;
• Strategie motywowania pracowników w organizacji, teorie motywacji w odniesieniu do środowiska pracy;
• Problematyka lidera w organizacji: kluczowe cechy lidera, optymalizacji kosztów funkcjonowania organizacji (diagnoza, ekspertyza, projekty zmian struktury zatrudnienia, metody psychometryczne w badaniu przydatności zawodowej liderów różnych organizacji).

• Psychologiczne uwarunkowania procesu rekrutacji zawodowej: metody selekcji i prowadzenie wywiadów
• Podmiotowe i psychologiczne uwarunkowania podejmowania decyzji zawodowych
• Patologie wpływu społecznego w relacjach zawodowych; mobbing i inne nadużycia relacji zawodowych
• Wypalenie zawodowe w kontekście satysfakcji z życia i samooceny
• Psychospołeczne uwarunkowania zachowań prozdrowotnych
• Problemy autopercepcji, samooceny i modeli podejmowania decyzji w sytuacjach trudnych,
• Modyfikacja procesów poznawczych w sytuacjach stresu
• Język wpływu, przemocy symbolicznej i stygmatyzacji: psychospołeczne konsekwencje

Zagadnienia podejmowane w ramach seminarium magisterskiego obejmują trzy subdyscypliny: psychologię emocji, motywacji i osobowości. Za szczególnie wartościowe poznawczo traktuję tematy z pogranicza tych trzech subdyscyplin.

Emocje ujmowane są przede wszystkim z perspektywy teorii emocji podstawowych, ale możliwa jest także empiryczna weryfikacja hipotez formułowanych na podstawie innych teorii np. konstrukcjonizmu psychologicznego czy koncepcji oceny poznawczej.

Wiele prac dotyczy różnic indywidualnychodnoszących się do różnych aspektów emocji, motywacji i osobowości. Zainteresowaniem cieszą się  temperamentalne i osobowościowe uwarunkowania trafności spostrzegania ekspresji emocji, motywacji osiągnięć i skuteczności manipulacji interpersonalnej w formie kłamstwa. Stosunkowo nowa grupą tematów magisterskich są wzajemne relacje między emocjami i muzyką. Badany jest i może być wpływ cech emocjonalnych i osobowościowych na recepcję muzyki a także muzyka jako bodziec wzbudzający emocje i nastroje oraz jako istotny czynnik psychoterapii. Wiele różnych emocji zarówno negatywnych, ale także pozytywnych ma znaczenie w kontekście kłamstwa – strach, poczucie winy czy radość oszukiwania. Tendencja do kłamania jest także badana w kontekście ciemnej triady osobowości.

Wielkość wpływu motywacji wewnętrznej i zewnętrznej na poziom osiągnięć w różnych dziedzinach ma nie tylko istotne znaczenie teoretyczne, ale także praktyczne. W świetle najnowszych wyników badań pojawia się tu wiele pytań, np. czy nagrody i pochwały obniżają motywację wewnętrzną?,  Czy procesy atrybucji sukcesu i porażki mają wpływ na motywację?  Jakie czynniki mają wpływ na różnice indywidualne w zakresie motywacji osiągnięć?

Wszyscy, którzy interesują się ciemną stroną człowieka, mogą realizować swoje zainteresowania przeprowadzając badania na temat osobowości psychopatycznej lub makiawelicznej. Niektórzy z moich magistrantów prowadza badania w więzieniach z udziałem osób skazanych z podejrzeniem psychopatii klinicznej. Inni są zainteresowani psychopatią subkliniczną i prowadzą badania w populacji ogólnej. Konkretne przykłady tematów prac magisterskich podaje poniżej z podziałem na poszczególne subdyscypliny.

Psychologia emocji

a) Mimiczne ekspresje emocji

• Gniew jako cecha a trafność rozpoznawania emocji gniewu.
• Trafność odczytywania emocji na podstawie wyrazów oczu i brwi.
• Wartość sygnałowa mimicznych ekspresji górnej i dolnej twarzy.
• Mimiczne ekspresje emocji a fizyczna atrakcyjność twarzy
• Trening rozpoznawania mikroekspresji – wielkość i trwałość efektu
• Wpływ kontekstu na trafność odczytywania mimicznych ekspresji emocji

b) Muzyka a emocje

• Muzyka jako przyczyna przeżywania emocji i nastrojów
• Ekspresje mimiczne u wykonawców muzyki
• Emocjonalne wymiary temperamentu a preferencje muzyczne
• Muzyka a strategie regulacji emocji

c) Emocje w kontekście kłamstwa i zeznań świadków

• Strach przed wykryciem kłamstwa a osobowoś
• Radość oszukiwania a osobowość makiaweliczna
• Emocje dotyczące kłamstw altruistycznych i egoistycznych
• Rzeczywiste i spostrzegane wskazówki kłamstwa
• Samocena a efekt dezinformacji
• Emocje pozytywne i negatywne a podatność a sugestię

 Psychologia motywacji 

• Nagrody i pochwały a motywacja wewnętrzna
• Emocjonalne wymiary temperamentu a wytrwałość w osiąganiu celów
• Kary i nagrody a motywacja osiągnieć
• Wiarygodność metod do badania ukrytej motywacji osiągnięć.
• Osobowościowe korelaty motywacji wewnętrznej

Psychologia osobowości

• Makiawelizm a emocje wstydu i poczucia winy
• Psychopatia subkliniczna a zachowania nie-etyczne
• Empatia poznawcza i emocjonalna a dwa typy osobowości makiawelicznej
• Makiawelizm a strategie regulacji emocjonalne
• Pogarda jako cecha osobowości a dwa typy makiawelizmu

Możliwe są również tematy proponowane przez studentów, które jednak wymagają akceptacji promotora.W badaniach można zastosować metody, które wypracowane zostały w ramach badań przeprowadzonych do tej pory.

Szczegółowe problemy to:

1. powstawanie pozytywnych i negatywnych efektów rozwoju, proces adaptacji rozwojowej i jego uwarunkowania (szczególnie w okresie późnego dzieciństwa, adolescencji i wczesnej dorosłości);
2. psychopatologia życia rodzinnego oraz radzenie sobie rodziny w sytuacji kryzysu (uwarunkowania, procesy, sposoby radzenia sobie);
3. uwarunkowania i mechanizmy powstawania i utrzymywania się roli sprawcy i/lub ofiary przemocy interpersonalnej;
4. kreatywność (jej rozwój, uwarunkowania i możliwości pomiaru) u dzieci w okresie średniego dzieciństwa.
5. problemy akulturacji

Problematyka z zakresu normy i zaburzeń w przebiegu rozwoju nastolatków i osób dorosłych (z możliwymi uwarunkowaniami w dzieciństwie).

Problematyka szczegółowa (zakresy tematyczne):

1. Problemy formowania się tożsamości (od adolescencji przez dorosłość)
2. Uwarunkowania rozwoju w okresie adolescencji.
3. Kryzysy rozwojowe w adolescencji i  dorosłości.
4. Rozwój emocjonalny, społeczny i moralny na wszystkich etapach dorosłości: uwarunkowania dojrzewania osobowego dorosłych, rozwój religijności, wchodzenie w dorosłość, tworzenie więzi emocjonalnych w dorosłości, człowiek dorosły wobec kryzysów rozwojowych i losowych, wartości w życiu człowieka dorosłego.
5. Trudności rozwojowe i adaptacyjne osób wybitnie zdolnych.

Badania mogą być (między innymi) osadzone w perspektywie psychologii narracyjnej (zarówno w zakresie założeń teoretycznych, jak i w metodologii przeprowadzanych badań).

dr Anna Góralewska-Słońska

Zapraszam na seminarium magisterskie Państwa, których interesuje tematyka:
- dobrostanu psychicznego, satysfakcji z życia, jakości życia i ich uwarunkowań;
- stresu, radzenia sobie ze stresem w środowisku szkolnym, zawodowym;
- patologii organizacyjnych w obszarze relacji międzyludzkich w środowisku pracy: mobbing, molestowanie seksualne
- wypalenie zawodowe i jego uwarunkowania psychospołeczne i organizacyjne;
- wypalenie szkolne (studenckie) i jego uwarunkowania psychospołeczne i organizacyjne;

Obszary tematyczne prac mgr:

1. psychologia sądowa: małoletni pokrzywdzony - świadek w procedurach sądowych, wiarygodność zeznań świadków, nieletni sprawcy przestępstw, diagnoza psychologiczna dzieci i rodzin w konfliktach okołorozwodowych i opiekuńczych, ofiary przemocy seksualnej;
2. psychologia rozwojowa: style przywiązania w cyklu życia, normatywny i pozanormatywny rozwój psychoseksualny dzieci i młodzieży, rozwój osobowości dzieci i młodzieży (czynniki ryzyka i ochrony), terapia i wsparcie psychologiczne dzieci i adolescentów oraz rodzin;
3. psychopatologia rozwojowa: zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, uzależnienia behawioralne, zaburzenia osobowości, OCD, ODD, ADHD, CD, RAD, ChaD (BP), trauma i stres traumatyczny;
4. inne ciekawe zaproponowane przez studentów,